اگر در مراحل رشد اولیه، پرندگان به هر دلیلی نتوانند به رشد مورد نظر دست یابند، حتماً در مراحل بعد به جبران این رشد با سرعت بیشتر بر میآیند. این دوره رشد تسریعشده ممکن است بر عملکرد نهایی آنها تأثیر منفی بگذارد. بعد از بررسی و مطالعه الگوهای رشد مختلف، در خصوص شناخت و درک ارتباط بین عملکرد مرحله پرورش آغازین و نتایج عملکرد گله در مرحله وزنگیری، نتایجی به دست آمده که در ادامه به آن اشاره میشود.
به حداقل رساندن تنش در سنین اولیه پرورش
بررسیها نشان میدهد که یک شروع خوب برای پرندگان، در نهایت بهترین نتایج را به دست میدهد. اساس رشد اسکلتبندی، سیستم ایمنی و سیستم قلب و عروق در شش هفته اولیه زندگی پرندگان شکل میگیرد. هر گونه تنش در این زمان، موجب جلوگیری از رشد صحیح و کامل این سیستمهای حیاتی پرندگان میشود. وضعیت خوب سلامتی، سوله/سالن، مدیریت پرندگان، کیفیت خوراک و مصرف خوراک، همگی پایهریز ایجاد بنیه قوی پرندگان و پیشروی موفق آنها تا خط پایان است.
دستیابی به وزن مشخصشده (هدف) 6-هفته
در پایان دوره پرورش آغازین، پرندگانی که وزنشان پایینتر از وزن مشخصشده باشد، عملاً در سالن وزنگیری به دلیل فضای بیشتر و دسترسی بیشتر به خوراک، سریعاً وارد فاز جبرانی از لحاظ وزنی میشوند. (به نمودار 1 مراجعه کنید)
تحقیقات اولیه نشان میدهد که رشد تسریعشده در فاز جبرانی به دنبال رشد اولیه کند، موجب بروز ضعف در سیستم تنفسی یا ضعف در رشد اسکلتبندی بخشی از پرندگان میشود. در صورت بروز هرگونه تنش در این مرحله، منجر به تلفات زیاد در گله میشود. دلایل تلفات در مراحل پایانی رشد، عبارتند از ضعف در پاها، پرندگان حذفی و مشکلات تنفسی.
پرندگانی که وزنشان به وزن مشخصشده (هدف) رسیده باشد، دیگر بعد از مرحله پرورش آغازین، دچار رشد تسریعشده جبرانی نمیشوند و در نتیجه با مشکلات کمتری مواجه میگردند و تلفات مراحل نهایی آنها نیز کمتر خواهد بود. بوقلمونهایی که رشدشان مطابق پتانسیل ژنتیکی آنها پیش رود، فشار فیزیولوژیکی کمتری برای تغییر نرخ رشد به آنها وارد میشود و در نتیجه الگوی رشد با ثباتتری خواهند داشت و در کل خوشبنیهتر خواهند بود. (به نمودار 2 مراجعه کنید)
وزن پرندگان هنگام انتقال
جهت دستیابی به بهترین نتایج رشد بوقلمون، مهمترین کار در نظر گرفتن یک الگو، و سپس ارزیابی عملکرد پرندگان نسبت به آن میباشد. وزنکشی دقیق هنگام انتقال از سالن پرورش آغازین بسیار حائز اهمیت است. در حالت ایدهآل، همه پرندگان بایستی وزن مشابهی داشته باشند و تعداد نمونه بایستی حداقل 50 پرنده باشد.
وزنکشی تمامی پرندگان هنگام انتقال و مقایسه نتایج آن با الگوی مورد نظر، ابزاری برای ارزیابی برنامههای مدیریتی، سلامتی و تغذیه است.
تعیین دلایل کم بودن وزن پرندگان نسبت به وزن هدف
در صورتی که وزن پرندگان کمتر از وزن مشخصشده (هدف) باشد، چالش بزرگ تشخیص علت آن و انجام تغییرات به منظور دستیابی به وزن هدف است. اگر گروهی از پرندگان وزنشان کمتر از وزن هدف باشد، شرایط مزرعه را باید مورد بازنگری قرار داد. اگر کل پرندگان مطابق شرایط مشخصشده رشد نباشند، در آن صورت ارزیابی و بررسی کلی برنامههای مدیریتی، سلامتی و تغذیه مورد نیاز است.
مدیریت پرندگان در سالن پرورش آغازین به اندازه تغذیه، در دستیابی به وزن مشخصشده (هدف) حائز اهمیت است؛ بنابراین بایستی بازنگری و ارزیابی کامل برنامههای سلامتی، واکسیناسیون و شستشو، کیفیت خوراک، آنالیز خوراک و سلامت درونی پرندگان انجام شود. علاوه بر این، عوامل محیطی مثل کیفیت هوا، رطوبت و دما نیز بایستی مورد بررسی قرار گیرند. هر کدام از این عوامل یا ترکیبی از آنها تأثیر به سزایی روی رشد پرندگان دارند.
تحریک پرندگان به خوردن
برنامه تغذیه نیز تأثیر زیادی روی وزنگیری در پایان دوره پرورش آغازین دارد. همچنین، در هفتههای اولیه زندگی پرندگان، مقدار خوراکی که مصرف میکنند نیز بسیار حائز اهمیت است. برنامههای غذایی حاوی انرژی زیاد، برای پرندگان شروع خوبی را ایجاد میکند؛ این امر با افزودن حداقل 4-5٪ چربی با کیفیت خوب قابل اجرا میباشد. این چربی افزودهشده، سطح انرژی خوراک را افزایش داده و شکل و طعم آن را بهبود میدهد.
خوراک در اندازههای ثابت، با شکل کرامبل و بدون آرد، مصرف را بهبود میبخشد. در مراحل اولیه، اندازه کرامبلها بایستی به اندازه کافی کوچک باشد تا پرندگان را به خوردن تشویق کند. اندازه ذرات ذرت بایستی به اندازهای کوچک باشد که برای پرندگان قابل خوردن باشد و به اندازهای بزرگ باشد که عملکرد سنگدان را برانگیزاند. (به جدول 1 مراجعه کنید)
جدول 1. اندازه ذرات دان
اندازه ذرات | درصد |
< 0.5 | 20 |
0.5-1.0 | 20 |
1.0-1.5 | 25 |
1.5-2.0 | 15 |
2.0-3.15 | 15 |
> 3.15 | 5 |
مدیریت تبدیل خوراک به پِلِت
بایستی مرحله تبدیل خوراک از کرامبل به پِلِت را مدیریت کرد تا نسبت به دریافت تمامی فواید اولیه آن اطمینان حاصل شود. اگر دانه پِلِتها بیش از حد بزرگ یا بلند باشد پرندگان آن را نمیخورند، چراکه ممکن است هنوز آمادگی خوردن ذرات بزرگتر را نداشته باشند. اگر مصرف خوراک برای 12 تا 24 ساعت کاهش یابد، پرندگان یک روز رشد را ازد دست میدهند و ممکن است دچار مشکلات رودهای شوند.
تغییر خوراک از شکل کرامبل اولیه به شکل پِلِت و همچنین انتقال پرندگان به سالن وزنگیری میتواند در پرندگان تنش ایجاد کند و مصرف خوراک را کاهش دهد. بنابراین، بهتر است بعد از جابجایی پرندگان و قبل از تغییر شکل خوراک چند روز وقفه انداخت.
نتیجهگیری
در پروش بوقلمون، الگوی رشد اولیه نقش به سزایی در عملکرد نهایی دارد. پرندگانی که به دلیل رشد کند آغازین، دوره رشد تسریعشده جبرانی را تجربه میکنند، میزان تلفاتشان در مراحل پایانی پرورش، افزایش خواهد یافت. پرندگانی که در مرحله پرورش آغازین، به وزن مشخصشده (هدف) دست یافتهاند، در مرحله وزنگیری، الگوی رشد باثباتی داشته و بهترین نتایج عملکردی را به دست میآورند.
* مقاله Optimum Growth Pattern for Commercial Turkeys از سایت https://www.aviagenturkeys.com/us/document-library.aspx?pagenumber=3 - ترجمه شده توسط شرکت توسعه صنعت بوقلمون پارس